واکاوی شاخصه‌های حکمرانی شایسته بر مبنای نهج‌البلاغه

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان گروه معارف اسلامی

چکیده

حکمرانی شایسته از اهداف تمامی انبیاء بوده که در آموزه‌های دین اسلام اهمیت آن به غایت خود رسیده است. در عصر حاضر توجه به شاخصه‌های مهم حکمرانی شایسته براساس آموزه‌های دینی و الگو قرار دادن آن حائزاهمیت است که می‌تواند، نقش الگو دهی به حکومت‌های اسلامی و حتی غیراسلامی را داشته باشد. بر همین اساس پژوهش حاضر با روش توصیفی _ تحلیلی با تکیه بر آموزه‌های امام علی در نهج‌البلاغه به شاخصه‌های مهم حکمرانی شایسته در ابعاد مختلف می‌پردازد و از این رهگذر شاخصه‌های این حکمرانی را در ابعاد: معرفتی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. نتیجه آن که تعمّق و تفقّه در سیره حکومتی امام علی این رهاوردهای مهم را نشان می‌دهد که اولاً: حکمرانی شایسته در نهج‌البلاغه مبنا و محوریت الهی دارد و اصل شکل گیری آن در جهت احیای دین و فرامین الهی است، ثانیاً: این حکمرانی تک بعدی نبوده بلکه تمامی جوانب زندگی بشر را در بر می‌گیرد و با مولفه‌های متعدد، جامعه را به سمت و سوی حیات طیبه رهنمون می‌سازد، ثالثاً: براساس آموزه‌های نهج‌البلاغه، حکمرانی شایسته با حکومت‌های بشری و سلطنتی کاملاً متمایز بوده و هدف اصلی آن سعادت و کمال انسان‌هاست بر این اساس چیدمان این حکومت از زندگی کارگزاران تا چگونگی اداره حکومت بر مبنای اخلاق الهی بوده که با رویکرد انجام وظایف متقابل مردم و رهبر جامعه اسلامی به غایت خود می‌رسد.

کلیدواژه‌ها