مدیریت امام زمان؛ از نفی تا اثبات

نویسنده

استادیار و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آینده روشن

چکیده

آیا امام مهدی4 عالم را مدیریت می‌کند؟
در نوشتار پیش رو این فرضیه تأیید می‌شود که به جز شأن هدایت معنوی که غیبت و حضور امام در آن نقشی ندارد و همیشه برقرار است، سایر شئون امام در عصر غیبت به دلیل پنهان‌زیستی تنزل می‌یابد و در عرصه‌ای محدودتر و با شعاعی کم‌فروغ‌تر توسط فقها انجام می‌پذیرد. بنابراین، مدیریت امام مهدی4 بر عالم، اثبات‌شدنی نیست. از سوی دیگر، اگر مراد از مدیریت عالم توسط آن حضرت، نقشی باشد که امام از جهت وساطت فیض بر عهده دارد _ گرچه مدیریت به این معنا قابل اثبات است _ اما مدیریت به این معنا که آن حضرت برای مدیریت حوادث عالم به صورت مطلوب خود اراده‌ای ویژه اعمال می‌کند و خود اسباب و شرایط را برای تحقق آن فراهم می‌نماید و با دخالت مستقیم خود بر اراده‌های انسانی _ که چه‌بسا وجود آن‌ها مانع تحقق رخداد مورد نظر می‌شد _ غلبه کند و آن‌ها را به سمت و سوی مورد نظر خود جهت دهد، قابل اثبات نیست.

کلیدواژه‌ها