سرزمین وسیع سودان، به عنوان بخشی مهم و تأثیرگذار در قاره آفریقا به سبب قرار گرفتن در موقعیت سوق‌الجیشی و داشتن ذخایر فراوان، در قرن نوزدهم و بیستم مورد تاخت و تاز و اشغال قدرت‌های امپراتوری و استعماری آن زمان، مانند انگلیس و عثمانی قرار گرفت. ظلم و ستم فراوان بر مردم سودان، در کنار این واقعیت که همواره در طول تاریخ، پدید آمدن چنین شرایطی انتظارات منجی‌گرایانه مردم را برانگیخته است، زمینه را برای پیدایش جنبش ضداستعماری و انقلابی محمد احمد سودانی فراهم کرد. او با الگو گرفتن از روایاتی که مصلح آخرالزمان را مهدی نامیده‌اند، خود را مهدی نام نهاد و ادعای مهدویت نمود. این جنبش به سبب همراه‌سازی توده مردم رنج‌دیده از استعمار، شکست‌های سختی بر اشغالگران وارد آورد و توانست بخش‌هایی از سرزمین سودان را از چنگ استعمارگران خارج سازد؛ گرچه با مرگ مهدی سودانی و بروز اختلافات داخلی رو به زوال نهاد. نوشتار پیش رو، به جریان‌شناسی ظهور این جنبش در سودان می‌پردازد
