تأملی کیفی بر چگونگی آموزش معارف مهدویت (مطالعه موردی: کتاب‌های ‌درسی پیام‌های آسمان دورۀ اول متوسطه)

نویسنده

عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

چکیده

این مطالعه در نظر داشت چگونگی آموزش معارف مهدویت در کُتب‌درسی پیام‌های آسمان دورۀ اول متوسطه را تحلیل نماید. مطالعه حاضر به انگارۀ تحقیقات کیفی تعلق داشته و با استفاده از روش تحلیل‌مضمون عملیاتی شد. جامعه پژوهش شامل متن سه کتاب‌ درسی پیام‌های آسمان دورۀ اول متوسطه چاپ 1395 بود. باتوجه به منطق تحقیقات کیفی، پژوهشگر به‌صورت هدفمند متونی از این کتب که مرتبط با بحث مهدویت بودند را برای تحلیل برگزید. باهدف حصول اطمینان از صحت و دقت موردگزینی، بخش‌های انتخاب شده در اختیار نُه ‌نفر از معلمان خبره که تدریس کتب مدنظر را بر عهده داشتند و دو نفر از متخصصان دانشگاهی که در زمینۀ مهدویت سابقۀ‌مطالعاتی دارند، گذاشته شد تا در این مورد اظهارنظر کنند. به‌منظور تأمین اعتبار پژوهش، تحلیل‌گر چندین بار روند تحلیل را مورد بررسی قرار داد تا از صحت کدگذاری و مقوله‌بندی اطمینان یابد. علاوه بر این از تکنیک بررسی همکار و ناظر بیرونی نیز استفاده کرد. یافته‌ها نشان می‌دهد معارفی مانند: معرفی حضرت به‌عنوان اهل‌بیت‌پیامبر6؛ پیشوای دینی و امام ‌معصوم و مسائل پیرامونی آن؛ منجی و مهدویت؛ دلایل غیبت حضرت؛ آفت‌های زمان غیبت؛ اهداف ظهور و قیام حضرت و پیش‌شرط‌های آن؛ یاران حضرت؛ انتظار و وظایف منتظران؛ ادارۀ جامعۀ‌اسلامی در زمان غیبت؛ ظهور حضرت؛ پاسخ برخی شبهات درمورد طول عمر و سن حضرت؛ جهان پساظهور و حکومت مهدوی در کتاب‌های درسی پیام‌های آسمان
ذکر شده‌اند.

کلیدواژه‌ها