بررسی تطبیقی جریان جهیمان العتیبی و گروه داعش در بهره‌گیری از اندیشه مهدویت

نویسنده

طلبه سطح چهار رشته تاریخ اهل‌بیت جامعة الزهرا

چکیده

اندیشه مهدویت به علّت ایجاد انگیزه در جهت تلاش برای تغییر وضع موجود، از سوی گروه‌های مختلف مسلمانان؛ اعم از شیعه و اهل‌سنّت، در طول تاریخ مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌است. جریان جهیمان العتیبی در عربستان و گروه داعش از اندیشه مهدویت در جهت پیروزی استفاده کردند. به نظر می‌رسد که گروه داعش با الهام از از جریان العتیبی و همچنین آسیب‌شناسی و فهم علّت عدم پیروزی آنان، تشکیل شد.
هدف نوشتار بازشناسی واگرایی و همگرایی دو گروه در بهره‌گیری از اندیشه مهدویت است.
روش تحقیق، مقایسه‌ای و تحلیلی است.
با مطالعه جریان العتیبی واضح است که این جریان در پی کسب قدرت نبود و در جهت نهادینه کردن احکام دینی تلاش کرد؛ امّا به علّت عدم برنامه‌ریزی دقیق، در همان آغاز حرکت شکست خورد. به نظر می‌رسد غرب با بررسی حرکت‌های نجات‌بخش از جمله جریان جهیمان العتیبی، با فهم نیروی محرک قوی اندیشه مهدویت، تلاش کرد داعش را با همین تئوری وارد صحنه کند و چهره اندیشه مهدویت را در بین مردم دنیا، چهره‌ای خشن و در صورت عدم پیروزی، ناکارآمد جلوه دهد.

کلیدواژه‌ها