سطح چهار حوزه علمیه قم و دکتری جریان‌های کلامی معاصر جهان اسلام
چکیده
ظهور منجی برای نجات بشر از حیرت و گمراهی و گرداب ظلم و ستم حاکمان مستبد و دنیاپرستان فرصت‌طلب، باور اساسی پیروان ادیان آسمانی و آرزوی دائمی بسیاری از مردم آزادی‌خواه جهان است. در اسلام، این عقیده با تکمیل اهداف نبوت و رسالت خاتم پیامبران پیوند نزدیک دارد و در روایات فراوان، مشخصات مهدی موعود4 و عصر ظهور به تفصیل بیان گردیده است، طوری که هیچ مسلمانی نمی‌تواند منکر این قضیه باشد. بررسی این موضوع در اندیشه علمای دیوبند، به‌عنوان یک مکتب فکری و مذهبی مهم و تأثیرگذار اهل‌سنت در دوران معاصر، بیانگر آن است که آنان نیز همانند سایر اهل‌سنّت و دیگر مسلمانان، اصل ظهور منجی را مسلّم و روایات وارده در این مورد را متواتر و قطعی می‌دانند. هم‌چنان‌که در بیان وقایع آخرالزمان و حوادث عصر ظهور معمولاً همانند سایر مسلمانان می‌اندیشند. هرچند به‌خاطر وجود روایات مختلف در متون حدیثی اهل‌سنّت، بسیاری از آنان در تعیین مصداق و بیان ویژگی‌های منجی موعود اختلاف‌نظر دارند. در این نوشتار، سعی می‌شود با استفاده از منابع اصلی دیوبندیان، دیدگاه علمای دیوبندیه درباره این موضوع بررسی و ارزیابی گردد.
