مسئله ضرورت و نیاز به حجت الهی از عقاید مهم ادیان توحیدی و به‌خصوص شیعه است که ارتباط دوسویه با موضوع انسان، ویژگی‌ها و محدودیت‌های آن دارد. هرچند حکما و متکلمان شیعه به تبیین و اثبات ضرورت حجت الهی با توجه به آموزه‌های نقلی و نیز ادله عقلی پرداخته‌اند، اما اهمیت این تحقیق در ارتباط با جنبه مقابل آن یعنی محدودیت‌ها و نقصان بشری هست که این ضرورت را ایجاب می‌کند. روش تحقیق در این مقاله عقلی و نقلی است. در ابتدا محدودیت‌های بشری در سه حوزه معرفتی، اجتماعی و هدایتی معین شده و سپس در ذیل هر یک از این مفاهیم به اقسام نقصان وجودی انسان و ضرورت حجت الهی پرداخته شده است و از آن‌جا که مهدویت در امتداد حجج الهی است با بیان این ضرورت‌ها و محدودیت‌های دائمی انسان در طول حیات بشری، مهدویت و نیاز به حجت الهی در حال حاضر هم اثبات شده است.
