عضو هیئت علمی مؤسسه آینده روشن(پژوهشکده مهدویت)قم، ایران
چکیده
یکی از روایاتی که دستاویز منکران مهدویت قرار گرفته حدیث جعلی «لا مهدی الّا عیسی بن مریم» است، این روایت علاوه بر نقدهای جدی سندی و محتوایی، دارای خاستگاه جعل نیز هست، این مفهوم اولین بار توسط معاویه در هنگام گفتگو با بنی‌هاشم و در توجیه حکومت خود و خاندانش مطرح گردید و با اثرگذاری باند اموی بر مکاتب حدیثی، و براساس این تفکر، حدیثی جعل گردیده و به منابع روایی راه یافت؛ مقاله حاضر در پی اثبات جعلی بودن روایت و بررسی زمینهها و انگیزههای جعل آن است و با روش کتابخانهای در گردآوری مطالب و با شیوه تحلیل محتوا، در پی انجام این مهم است؛ و با بررسی خاستگاه جعل، مجعول بودن این حدیث را به اثبات رساند و همچنین به این نتیجه رسید که عداوت با راه حق و خط ولایت، جلوگیری از قیامهای آزادی‌خواهانه، تعصب جاهلی و قومیت‌گرایی و از بین بردن افتخارات قوم بنی‌هاشم، و تقرّب به مسیحیت و روم، از زمینهها و انگیزههای جعل این حدیث هستند.
