دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم
چکیده
باورداشت مهدویت از جمله باورهای مهم و اصیل اسلامی بوده و مورد قبول همه گروههای اسلامی به طور عام و مورد اذعان قاطبه علماء و اندیشمندان اسلامی به طور خاص میباشد. در کنار اعتقادورزی فراگیر مسلمانان و علمای اسلامی نسبت به اندیشه مهدویت، معدود افرادی با وصف اندیشمندی در اهلسنت به انکار، استبعاد و تردید این اندیشه با رویکردهای مختلفی پرداخته و اصیل بودن و اسلامی بودن آن را زیر سؤال بردهاند. نظیر؛ حدیثشناختی، دینشناختی، مذهبشناختی، نمادشناختی، کارکردشناختی، جامعهشناختی، روانشناختی که با رویکرد نمادگرایی، مهدویت و آموزههای مهم آن را نمادین و سمبلیک جلوه داده و اتهام غیرشناختاری و غیرحقیقی بودن را متوجه آن نمودهاند. در پاسخ به اتهامات مرددین، منکرین و مخالفین مهدویت در اهلسنت، قاطبه علمای اهلسنت حرکت و تلاش مضاعفی به خرج داده و با ارائه دلایل و براهین عقلی و نقلی به وحیانی بودن اندیشه مهدویت نظر دادهاند و با استناد به احادیث نبوی که توسط صحابه و تابعین در منابع دست اول حدیثی نظیر صحاح، مسانید، سنن، جوامع و اطراف آمده به توجیه اسلامی بودن آن همت گماشتهاند. بیشک در کنار همه این مکتوبات و منقولات معتبر، اذعان علما و اندیشمندان اسلامی به صحیح بودن، متواتر بودن و مستفیض بودن روایات مهدویت از یک طرف و اجماعی، اعتقادی و ایمانی بودن باورداشت مهدویت از طرف دیگر دلیل قوی و مستند محکمی است که اتهامات و ایرادات مخالفین مهدویت بیپایه و بیاعتبار است.