. دانش‌پژوه دکتری ادیان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم
چکیده
در کتاب‌های کلامی اشاعره، مطالبی به صورت گذرا درباره آموزه مهدی موعود4 یافت می‌شود. این مقاله به بررسی دیدگاه سه تن از شخصیت‌های مشهور مکتب اشاعره، یعنی فخر رازی، تفتازانی و جرجانی درباره امام مهدی7 می‌پردازد. از نگاه فخر رازی، غیبت امام مهدی7 با لطف و منصوب و منصوص بودن آن ناسازگار است. به عقیده او امام باید حاضر باشد تا مردم را به طاعت‌ها نزدیک و از زشتی‌ها دور کند. در دیدگاه تفتازانی و جرجانی، قید «همه اعصار» برای لطف و منصوب بودن امام مورد توجه قرار گرفته است. از این رو تفتازانی، خالی بودن دوره‌ای از زمان از وجود امام را دلیل بر منصوب نبودن امام غایب، و جرجانی نیز آن را بیانگر آن دانست که خداوند در عصر ما واجبی را رها کرده باشد و حال آن‌که چنین چیزی محال است. در این نوشتار با استناد به نگرش قرآن در این زمینه و نیز دیگر حکمت‌های غیبت و فواید لطف بودن امام، به اشکالات خاص و مشترک این دیدگاه‌ها پرداخته شده است.
