پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622دور الایرانیین فی عصر الظهورنقش ایرانیان در عصر ظهور542123096FAسیدمسعود پورسیدآقاییاستاد سطوح عالی و درس خارج حوزه علمیه قمJournal Article20210123بین الروایات التی ترتبط بعصر الظهور، یوجد اخبار حول ایران و مدنها، و ینظر فی لمحة إلى الأحداث التی تحدث فی إیران قبل الظهور و بعده. ولکن مع نظرة متأنیة على الروایات التی تبتنی علی اصول معرفة الحدیث، نستنتج أن هناک انتفاضة من إیران قبل قیام بقیة الله الاعظم4 الذی سیؤدی فی نهایة المطاف إلى انتفاضة الامام4. لکن من غیر الواضح ان هذا الحدث کیف بعیدا من الظهور. و اما فیما یتعلق بالأحداث بعد الظهور ودور الإیرانیین فی تلک الفترة، یمکن القول بدور کبیر للایرانیین بشکل عام بالاستفادة من الادلة العامة التی تنظر الی فضائل ایرانیین. و لا یمکن تقدیم نظریة علمیة تستند إلى حجة قویة فی نوعیة دورهم.<br /> در میان روایاتی که مربوط به ظهور و عصر ظهور است، اخباری یافت <br />میشود که نظر به ایران و شهرهای او دارد که در یک نگاه کلی ناظر به وقایعی است که در ایران یا از ایران، قبل و بعد از ظهور محقق خواهد <br />شد. لکن با نگاه دقیق به روایات که مبتنی بر اصول حدیثشناسانه باشد، <br />به این نتیجه میرسیم که از ایران قبل از قیام حضرت بقیةالله4 قیامی شکل میگیرد که در نهایت به قیام حضرت حجت4 منتهی خواهد شد. اما این واقعه چقدر با ظهور فاصله دارد معلوم نیست ولی حتماً متصل به ظهور است. در رابطه با وقایع پس از ظهور و نقش ایرانیان در آن برهه از ادله عام که ناظر به فضایل ایرانیان هستند، به نحو عام و کلی میتوان برای ایرانیان در آن زمان هم، نقش بهسزایی قائل شد اما به نحو خاص که کم و کیف نقش ایشان مشخص باشد، مطلبی علمی که مبتنی بر ادله متقن باشد نمیتوان ارائه کرد.پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622استعراض و نقد نظریة « التاثیر السلبی للاعتقاد
بالمهدویة علی الطریق نحو التطور الحضاری فی الاسلام»بررسی و نقد دیدگاه «تأثیرگذاری منفی باور به مهدویت در مسیر پیشرفت تمدنی اسلام»4368123099FAزهیر دهقانی آرانیدانشجوی دکتری دانشگاه تهران و پژوهشگر مهدویJournal Article20210123دراسة أسباب الرکود الحضاری الإسلامی المبکر و العوامل التی تحول دون تقدم حضارة المجتمعات الإسلامیة فی الوقت الحاضر لقد کان مصدر قلق للعدید من العلماء المسلمین. فی هذا الصدد، اعتبر بعض الکُتّاب أن الاعتقاد بالمهدویة بین المسلمین هی أحد أسباب الرکود و تعوق التطور الحضاری فی الإسلام. فی رأیهم، هناک عناصر فی المهدویة تسبب فی نوع من الرکود و رفض النشاط الإیجابی بین المعتقدون بهذه العقیدة وعملیا منعت الطریق إلى التطور الحضاری فی الإسلام - فی الماضی و المستقبل. بالإضافة إلى توفیر مکان مناسب لإساءة استخدام بعض من أجل الحصول على فوائدها الخاصة. هذه المقالة تحاول بالمنهج الوصفی التحلیلی ان تظهر انّ بتوضیح حقیقی للعقیدة المهدویة والعناصر المهمة التی ستشکلها فی أعقاب ظهور الإمام المهدی4 فی العالم بناء علی المصادر الدینیة التی لا یمکن إنکارها و ایضا التعریف الصحیح للحضارة الإسلامیة الغائیة یمکن أن یثبت تقارب هاتین المسالتین و یقال ان المجتمع المثالی المهدوی هو نموذج للحضارة المشرقة والنهائیة للإسلام.بررسی علل رکود تمدن آغازین اسلامی و نیز عوامل جلوگیری از پیشرفت تمدنی جوامع مسلمان در حال حاضر، از دغدغههای بسیاری صاحبنظران مسلمان بوده است. در این میان برخی نویسندگان، مهدیباوری مسلمانان را از جمله علل رکود و مانع رشد تمدنی اسلام دانستهاند. در نظر ایشان عناصری که در مهدویت وجود دارد، باعث نوعی ایستایی و خودداری از فعالیت مثبت باورمندان به این عقیده شده و عملاً راه تمدنی اسلام را _ در گذشته و آینده _ مسدود کرده است؛ علاوه بر آنکه بستری مناسب برای سوء استفاده عدهای در جهت کسب منافع خویش ایجاد نموده است. نوشتار پیشِ رو با روش پژوهشی توصیفی تحلیلی بر آن است نشان دهد با تصویرسازی درست آموزه مهدویت و عناصر مهمی که بنابر منابع دینی غیرقابل انکار، در دوران پس از ظهور امام مهدی4 در بستر جهانی شکل خواهد گرفت و نیز تعریف صحیح تمدن غایی اسلامی میتوان همگرایی این دو موضوع را اثبات نمود و جامعه آرمانی مهدوی را الگویی مناسب برای تمدن درخشان و نهایی اسلام دانست.پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622الحکومة المهدویة و تحقیق العدالة الثقافیة فی ضوء النمو المعرفینقدی بر ادعای همنامی پدر پیامبر اسلام و پدر مهدی موعود6990123100FAعبدالرحمن باقرزادهاستادیار دانشگاه مازندرانJournal Article20210123العدالة الاجتماعیة فی حکومة الإمام المهدی هی مؤشر معیاری فی مناقشات المهدویة لأن العدید من الروایات تتحدث عن انتشار العدالة بید المهدی الموعود فی نهایة العالم. العدالة الثقافیة هی واحدة من الأبعاد الهامة للعدالة المجتمعیة التی تحققها یتطلب مجموعة واسعة من العوامل و الشرائط. تحاول هذه المقالة - بالرجوع الی المصادر التفسیریة و الروائیة و باستخدام المنهج الوصفی و التحلیلی- ان تبین ممهدات تحقیق انتشار العدالة الثقافیة فی عصر الظهور و یتم تحقیق النتائج التالیة: <br />خلق الأسس اللازمة للجمیع للاستمتاع بحقوقهم الأساسیة فی مجال الثقافة مثل الحق فی التمتع بحیاة الإنسان، فإنه یتطلب المعرفة البشریة للنهوض بمستوى الایمانی و الأخلاقی. <br />الحکومة المهدویة بإعطاء الأولویة للبرامج الثقافیة المناسبة لإحیاء الکتاب و السنة وجعل الإصلاحات الثقافیة توفر الأدوات اللازمة للتنمیة البشریة المعرفیة، مما یجعل خطوة کبیرة نحو تحقیق العدالة فی عالم الثقافة.آینده بشریت دغدغه همه انسانها و اعتقاد به منجی در آخرالزمان فصل مشترک همه ادیان آسمانی بلکه غیرآسمانی است. کسانی که از ستم گسترده جهان نگران بوده و همواره به دنبال روزنه امیدی برای برون رفت جهان از این وضع نامطلوب هستند، علاقمندانه در پی کشف زوایای زندگی منجی موعود برآمده و خواهان رفع ابهام از این باور عمومی میباشند. لذا محققان دینی خصوصاً پژوهشگران شیعه، دائماً در مقام تبیین این حقیقت والا برآمده و به معرفی موعود ادیان بر اساس باورهای مذهبی خود میپردازند. آشنایی با نسب آن نقطه روشنای امید بشری از جمله ضرورتهای انکارناپذیر در این راستا میباشد. با عنایت به ضرورت مزبور، و به دنبال ادعای برخی از مشاهیر اهلسنت مانند ابن تیمیه، این سؤال در اذهان خودنمایی مینماید که علاوه بر همنامی آخرین پیامبر آسمانی و آخرین منجی بشریت، آیا به راستی پدران آنان نیز همنام میباشند؟ ضرورت پیشگفته و سؤال فوق، نگارنده را بر آن داشت تا با روش تحقیق کتابخانهای به پژوهش در این موضوع پرداخته و حقیقت امر را با تکیه بر منابع معتبر عامه تبیین نماید که مقاله حاضر نتیجه پژوهش مزبور بوده و یافتههای آن حاکی از عدم صحت انگاره فوق میباشد.پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622الحکومة المهدویة و تحقیق العدالة الثقافیة فی ضوء النمو المعرفیحکومت مهدوی و تحقق عدالت فرهنگی در پرتو رشد معرفتی91112123108FAزهرا فرزانگانفارغالتحصیل سطح سه جامعة الزهرا و کارشناسیارشد شیعهشناسی دانشگاه هدیJournal Article20210123العدالة الاجتماعیة فی حکومة الإمام المهدی هی مؤشر معیاری فی مناقشات المهدویة لأن العدید من الروایات تتحدث عن انتشار العدالة بید المهدی الموعود فی نهایة العالم. العدالة الثقافیة هی واحدة من الأبعاد الهامة للعدالة المجتمعیة التی تحققها یتطلب مجموعة واسعة من العوامل و الشرائط. تحاول هذه المقالة - بالرجوع الی المصادر التفسیریة و الروائیة و باستخدام المنهج الوصفی و التحلیلی- ان تبین ممهدات تحقیق انتشار العدالة الثقافیة فی عصر الظهور و یتم تحقیق النتائج التالیة:<br />خلق الأسس اللازمة للجمیع للاستمتاع بحقوقهم الأساسیة فی مجال الثقافة مثل الحق فی التمتع بحیاة الإنسان، فإنه یتطلب المعرفة البشریة للنهوض بمستوى الایمانی و الأخلاقی.<br />الحکومة المهدویة بإعطاء الأولویة للبرامج الثقافیة المناسبة لإحیاء الکتاب و السنة وجعل الإصلاحات الثقافیة توفر الأدوات اللازمة للتنمیة البشریة المعرفیة، مما یجعل خطوة کبیرة نحو تحقیق العدالة فی عالم الثقافة.عدالت اجتماعی در حکومت امام مهدی4 معیاری شاخص در مباحث مهدویت میباشد. چرا که احادیث فراوانی در آخرالزمان از گسترش عدالت به دست مهدی موعود4 سخن میگویند. عدالت فرهنگی یکی از ابعاد مهم ایجاد عدالت در اجتماع است که تحقق آن ساز و کار گستردهای در عصر ظهور میطلبد. این مقاله با استفاده از منابع تفسیری و روایی با شیوه توصیفی و تحلیلی در پی تبیین زمینههای تحقق گسترش عدالت فرهنگی در عصر ظهور میباشد و نتایج ذیل حاصل شده است:<br />ایجاد زمینههای لازم جهت برخورداری همگان از حقوق اساسی خویش در عرصه فرهنگ چون حق بهرهمندی از حیات طیبه انسانی نیازمند رشد معرفتی بشر برای ارتقاء سطح ایمانی و اخلاقی خویش است؛ حکومت مهدوی با اولویت دادن به برنامههای فرهنگی مناسب جهت احیاء کتاب و سنت و انجام اصلاحات فرهنگی تمهیدات لازم برای رشد معرفتی انسانها را فراهم نموده، بدین طریق گام بلندی در تحقق عدالت در عرصه فرهنگ برخواهد داشت.پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622الیهود فی عصر الظهوریهود در عصر ظهور113134123110FAام البنین حیدریدانشجوی دکتری کلام امامیه دانشگاه قرآن و حدیث قمJournal Article20210123عصر ظهور الامام العصر4 هو فترة من الاوقات الصعبة و المواجهة مع مختلف القبائل و المجموعات الفکریة والایدؤلوجیة و منهم الیهود بما فی ذلک الشعب الیهودی بالنظر تاریة حیاة الشعب الیهودی و دوره فی خلق الحروب مختلفة، فان سوال هو هولاء الناس أنّ یستسلمون لوجود الامام4 و لا یرتکبون الفتنة، ام انهم ما زالوا علی الجبهة الزائفة، یقاتلون ضد الامام4؟ تمثل الروایات المتعلقة باحداث ما بعد الظهور الوجود الفعال للیهود فی الطریق الزائف و استمرار اضطهاد الامام4 ومساعدة اعداء الامام4 بطرق مختلفة و نحو مواجهة الامام4 معهم، و یتم التعبیر عن المواجهة بأشکال مختلفه: دعوة الیهود الی الاسلام من خلال تقدیم الأدلة، و طرد هم من المدن العربیة و اجبارهم علی دفع الجزیة فی حال المعارضة و بنأ الفتنة و تشکیل المواجهة و المعرکة القاسیة معهم. تظهر هذه الاخبار المختلفة، الوجود الطویل للیهود و اعمالهم المختلفة بعد مجئ الامام4. کما یوخذ من الروایات ان هنالک تقاربا بین الدجال و الیهود، و فی النهایة سیدخل امام الزمان4 المسجد الاقصی مع هزیمة الدجال و الاستیلاء علی هذه الارض.<br /> دوران ظهور حضرت ولیعصر4 دوران سختی و مواجهه با اقوام و گروههای مختلف فکری و عقیدتی، من جمله قوم یهود است. با توجه به تاریخچه زندگی قوم یهود و نقش آنان در ایجاد جنگهای مختلف، سؤال این است که آیا این قوم لجوج با ظهور حضرت، تسلیم شده و دست از فتنهانگیزی بر میدارند یا همچنان در جبهه باطل قرار داشته و به جنگافروزی و مانعتراشی در برابر ایشان میپردازند؟ روایات مرتبط به وقایع پس از ظهور، بیانگرحضور موثر یهود در جبهه باطل و جنگافروزی و فتنهانگیزی مداوم آنان و یاری رساندن به دشمنان امام به شیوههای گوناگون و نیز چگونگی مواجهه حضرت با ایشان است. این مواجهه به صورتهای مختلف بیان شده، از جمله دعوت یهودیان به اسلام با اقامه دلیل و ایمان آوردن آنان، اخراج این قوم از شهرهای عربی و پرداخت جزیه و در صورت مقاومت و فتنهانگیزی، مقابله و نبرد سختی با آنان شکل میگیرد. این اخبار مختلف حاکی از حضور طولانی مدت یهود و اقدامات گوناگون از ناحیه آنان پس از ظهور حضرت میباشد.<br />همچنین از روایات برداشت میشود که همسویی خاصی میان دجال و یهود وجود دارد که در نهایت امام زمان4 با شکست دجال و تصرف این سرزمین وارد مسجدالاقصی میگردند.پژوهش های مهدوی۲۴۲۳-۷۶۵۵72520180622الأعلام الزائفة قبیل الظهور(الابقع، الاصهب، السفیانی)پرچمهای باطل در آستانه ظهور (ابقع، اصهب، سفیانی)135152123111FAرضا مهدیانفراستادیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریمJournal Article20210123تروی أحادیث المعصومین: عن الأحداث التی تحدث قبیل الظهور و من الضروری قراءة هذه الاحادیث من أجل إنقاذ من آفات الفتن فی آخرالزمان. بناء على هذه الروایات، بالإضافة إلى الآفات العامة التی تحدث عبر الأراضی الإسلامیة ستحدث الآفات الخاصة فی بعض المدن و خاصة الدمشق حیث توجد الأعلام الثلاثیة الزائفة (الابقع، الاصهب، السفیانی) فیها. الابقع، الاصهب و السفیانی ثلاثة من قادة المتمردین و مالکی هذه الأعلام و کل هذه الأکاذیب الثلاثة، و سیهلک الاصهب و الابقع بید السفیانی. ارتفاع الأعلام الثلاثة، زیف کلها، الاعتماد على الکتل الشرقیة والغربیة، و عدم دور الشیعة فی مواجهاتهم الی زمن قتل الشیعة بید السفیانی من نتائج هذه الدراسة. فی هذه المقالة، باستخدام منهج مکتبی و نهج تحلیلی وصفی، نحاول فک رموز الروایات المتعلقة بالابقع و الاصهب.<br /> احادیث معصومین: از رخدادهایی در آستانه ظهور خبر میدهند که به منظور در امان ماندن از آفات فتنههای آخرالزمان بازخوانی این روایات ضروری به نظر میرسد. برپایه این روایات افزون بر فتنههای عامی که در سراسر سرزمینهای اسلامی به وقوع خواهد پیوست، فتنههای خاصی نیز در برخی شهرها از جمله در دمشق اتفاق خواهد افتاد که پرچمهای سهگانه از جمله این آشوبها هستند. اصهب، ابقع و سفیانی سه فرمانده شورشی و صاحبان این پرچمها هستند که هر سه باطل بوده و اصهب و ابقع به دست سفیانی هلاک خواهند شد. مسلم بودن برافراشته شدن پرچمهای سهگانه، باطل بودن هر سه آنها، وابستگی به بلوک شرق و غرب و نقش نداشتن شیعیان در درگیریهای آنان تا زمان پیجویی و کشتار شیعیان از سوی سفیانی از جمله یافتههای پژوهش حاضر هستند. در این نوشتار با روش کتابخانهای و رویکرد توصیفی _ تحلیلی، با استناد به منابع معتبر روایی سعی در رمزگشایی از روایات مربوط به ابقع و اصهب داریم