پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
بررسی و نقد دیدگاه هاینس هالم و اندرو جی نیومن درباره مهدویت و مسائل پیرامونی
5
46
FA
اصغر
فروغی ابری
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979م (1357ش)، شرقشناسی وارد عرصه جدیدی شد. ماهیت انقلاب اسلامی ایران چنان بود که سیاستهای حکومتی کشورهای جهان به ویژه در قرن بیستم را بر هم زد و دریچه جدیدی حول محور حاکمیت دین طبق آموزههای اسلام ناب برای اداره جهان به سوی بشریت باز نمود. آنچه مستشرقین را به واکنش وا داشت و منجر به بازنگری آنها در مطالعات اسلامیشان شد؛ مسائلی همچون جایگاه امامت، مهدویت و ولایت فقیه در این حکومت جدید بود. آنچه در این پژوهش مورد تأکید است، بررسی آراء هالم و نیومن (دو مستشرق متأخر) در عقیده مهدویت است که نتیجه آن زیر سؤال بردن مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران است. با توجه به روش تاریخی و حدیثی دو مستشرق مورد مطالعه، روش این نوشتار نیز جمعآوری شواهد و قرائن تاریخی و ذکر احادیث در اثبات مسائل مورد تردید این دو متفکر غربی است. این تحقیق برای اثبات متولد شدن امام دوازدهم4 در سال 255ه.ق و غیبت ایشان در زمان کنونی و صدور مجوز تشکیل حکومت اسلامی به نیابت از امام غایب در صورت فراهم شدن شرایط و در نتیجه مشروعیت نظام مقدس جمهوری اسلامی در زمان غیبت است.
مهدویت,متولد شدن امام مهدی,غیبت,سازمان وکالت,ظهور امام مهدی
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124779.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124779_31fabf4f4fe89d31b549669615bd85df.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
ردپای موعودگرایی در الهیات اجتماعی
47
62
FA
فاطمه
مریدی
دکتری دینپژوهی دانشگاه ادیان قم
موعودگرایی، اعتقاد به موعودی نجاتبخش و شخصی، از دیرباز تا کنون از اساسیترین و بنیادیترین آموزههای ادیان بزرگ بوده و هست؛ به طوری که به راحتی میتواند یکی از زیرمجموعههای برجسته در الهیات اجتماعی قرار گیرد. الهیات اجتماعی شاخهای از الهیات است که به وارسی و تحلیل معضلات اجتماعی از نظرگاه وحی و مکاشفه الهی میپردازد. ما نیز در این مجال کوتاه با روش توصیفی تحلیلی، با معرفی الهیات اجتماعی و برخی رویکردهای موجود آن، و نیم نگاهی به باور موعودگرایی در کتاب مقدس، تلاش کردهایم جایگاه موعودگرایی در الهیات اجتماعی مسیحیت امروز را گزارش نماییم. آنچه اکنون در حوزه موعودگرایی، خصوصاً از منظر الهیات مسیحی، موجود است، سهم قابل توجهی از ادبیات متراکم الهیات اجتماعی را شامل نمیشود، و جز چندین تلاش علمی با رویکرد الهیاتی، محصول شایان دیگری به چشم نمیآید. این در حالی است که باور موعودگرایی در دوران معاصر، به ویژه از قرن بیستم، تحت تأثیر جریانات سیاسی و فرهنگی به نحو مغرضانهای، در قالب اشکال گوناگون ظهور و بروز داشته است؛ ظهور و بروزی که تحت لوای مفهوم منجی موعود، توانسته است افکار، باورها، کنشها و قلمروهای زیادی را تحت سیطره خود در آورد.
موعودباوری,الهیات اجتماعی,مسیحیت,هزاره گرایی,عدل و صلح
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124780.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124780_0fefe4fd63adad5d2dd74f857d1b0c81.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
تأملی کیفی بر چگونگی آموزش معارف مهدویت (مطالعه موردی: کتابهای درسی پیامهای آسمان دورۀ اول متوسطه)
63
84
FA
مهدی
قنبری
عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
این مطالعه در نظر داشت چگونگی آموزش معارف مهدویت در کُتبدرسی <strong>پیامهای آسمان</strong> دورۀ اول متوسطه را تحلیل نماید. مطالعه حاضر به انگارۀ تحقیقات کیفی تعلق داشته و با استفاده از روش تحلیلمضمون عملیاتی شد. جامعه پژوهش شامل متن سه کتاب درسی <strong>پیامهای آسمان</strong> دورۀ اول متوسطه چاپ 1395 بود. باتوجه به منطق تحقیقات کیفی، پژوهشگر بهصورت هدفمند متونی از این کتب که مرتبط با بحث مهدویت بودند را برای تحلیل برگزید. باهدف حصول اطمینان از صحت و دقت موردگزینی، بخشهای انتخاب شده در اختیار نُه نفر از معلمان خبره که تدریس کتب مدنظر را بر عهده داشتند و دو نفر از متخصصان دانشگاهی که در زمینۀ مهدویت سابقۀمطالعاتی دارند، گذاشته شد تا در این مورد اظهارنظر کنند. بهمنظور تأمین اعتبار پژوهش، تحلیلگر چندین بار روند تحلیل را مورد بررسی قرار داد تا از صحت کدگذاری و مقولهبندی اطمینان یابد. علاوه بر این از تکنیک بررسی همکار و ناظر بیرونی نیز استفاده کرد. یافتهها نشان میدهد معارفی مانند: معرفی حضرت بهعنوان اهلبیتپیامبر6؛ پیشوای دینی و امام معصوم و مسائل پیرامونی آن؛ منجی و مهدویت؛ دلایل غیبت حضرت؛ آفتهای زمان غیبت؛ اهداف ظهور و قیام حضرت و پیششرطهای آن؛ یاران حضرت؛ انتظار و وظایف منتظران؛ ادارۀ جامعۀاسلامی در زمان غیبت؛ ظهور حضرت؛ پاسخ برخی شبهات درمورد طول عمر و سن حضرت؛ جهان پساظهور و حکومت مهدوی در کتابهای درسی <strong>پیامهای آسمان</strong> <br />ذکر شدهاند.
آموزش,معارف مهدویت,تحلیل مضمون,کتابهای درسی پیامهای آسمان,دوره اول متوسطه
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124783.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124783_fb03f13edf2586614f1ce3a2230fcf71.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
بازشناسی مفهومی انتظار با رویکرد عام و خاص از منظر شیعه و اهلسنت
85
104
FA
حسین
الهینژاد
دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم
در این مقال موضوع انتظار با رویکرد عام و خاص از منظر شیعه و اهلسنت مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد. مقوله انتظار دارای تنوعات و ابعاد مختلفی است که با سه نگرش رویکردی، کارکردی و کاربردی توجیه میشود. نگرش رویکردی، انتظار را از نظر عام و خاص بررسی میکند. نگرش کارکردی، تأثیرات انتظار را در افراد و جامعه تحلیل میکند و نگرش کاربردی، قلمروی انتظار را از حیث فرا دینی و فرا مذهبی میکاود. ذکرِ مقدمه، آغازین بحث این نوشتار است که دورنمای تحقیق را نشان میدهد. بعد از بیان مقدمه به مفهوم شناسی انتظار و قلمروی آن مبادرت میشود. بحث بعدی، تحلیل و بررسی انتظار با رویکرد عام و خاص از منظر شیعه است که ابتدا با دلایل و قراین سه گانه نظیر «توجیه صدوری با پرسشهای خاص» و «توجیه صدوری با واژگان خاص» و نیز «فهم و کاربرد خاص» به توجیه انتظار خاص میپردازد و در ادامه و فرایند بحث به نظرگاه اهلسنت پیرامون انتظار توجه میشود که بر این اساس روایات الانتظار با رویکرد عام و خاص در منابع حدیثی اهلسنت مورد گفتگو قرار میگیرد و در آخر، مقاله با ذکر نتیجهای به پایان میرسد.
انتظار,انتظار عام,انتظار خاص,صدور خاص,کاربرد خاص,انواع انتظار
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124784.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124784_db25df7fc868036a3d87fd697b494fd4.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
قیام امام مهدی در تفاسیر اهلسنت
105
124
FA
مصطفی
ورمزیار
کارشناسارشد تفسیر و علوم قرآن و عضو هیأت علمی مؤسسه آینده روشن
علمای اهلسنت، همانند شیعیان، مهدویت را یک باور اصیل اسلامی و برگرفته از روایات صحیح میدانند و مفسران آنان نیز با الفاظ صریح یا بیان روایات و تحلیلهای ضمنی، اعتقاد خود را به این آموزه اعلام کردهاند؛ بررسی مطالب مربوط به قیام امام مهدی4 در تفاسیر ایشان، نیز وجود این باور را اثبات میکند گر چه این مطالب به دلیل عدم اعتقاد به ولادت و زنده بودن امام7 و در نتیجه کم رنگ بودن فرهنگ انتظار در اهلسنت کم شمار است، اما با این حال مطالبی در خصوص بشارت به قیام، انتظار مسلمانان و لزوم زمینهسازی برای قیام، توصیف قیام، زمان و یاران قیام و حوادث و رخدادهای هنگامه قیام، در تفاسیر ایشان یافت میگردد.<br />تحقیق حاضر با روش گردآوری کتابخانهای و توصیف و تحلیل دادهها، باورمندی قرآنپژوهان عامه را به مهدویت به عنوان عنصر مشترک بین مذاهب اسلامی، برجسته مینماید.
مهدویت,امام مهدی,تفسیر,مفسران اهلسنت,ظهور,قیام مهدوی,یاران امام مهدی
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124785.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124785_dc80f2c3157e0aca8dc4ea48c115bdbb.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
ویژگیهای یاران حضرت مهدی از منظر امام علی
125
150
FA
فاطمه
آراستهفرد
کارشناسارشد قرآن و حدیث
یاران امام زمان4 از منظر حضرت علی7 دارای ویژگیهایی میباشند که این ویژگیها به دو دسته فردی، اجتماعی تقسیم میشود. ویژگیهای فردی شامل: معرفت داشتن به حق تعالی، سبقتگیرندگان، متقربان، جوانان، افرادی آبدیده و مهیا، انس داشتن با قرآن، نوشیدن جام حکمت هر صبح و شام، عدم منت بر خداوند به جهت بردباری، عدم عجب به خاطر ایثار و فداکاری؛ ویژگیهای اجتماعی شامل: زبون از دیدگاه متکبران، گمنامان در زمین و معروفان در آسمان، چراغهای هدایت و نشانههای روشن، عدم مفسدهجویی و فتنهانگیزی، عدم اشاعه فحشا، مشمول رحمت یا واسطه رحمت و عذاباند، جهاد با بصیرت و آگاهی، همدلی و هماهنگی.
حضرت علی,حضرت مهدی,یاران,ویژگیها
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124789.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124789_4497d235d82e8fecb5bd58485aa8da36.pdf
پژوهش های مهدوی
۲۴۲۳-۷۶۵۵
۲۷۱۷-۲۰۰۷
6
22
2017
09
23
بررسی نظریه شیخ احمد احسائی در مورد رجعت
151
168
FA
محمود
صیدی
استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه شاهد
شیخ احمد احسائی از کسانی است که سعی نموده به بررسی تفصیلی رجعت در شیعه بپردازد و ابعاد گوناگون آن را تحلیل نماید. مباحثی که احسائی در مورد رجعت مطرح میکند، چنیناند: نسبت رجعت با اصول اعتقادی، تبیین استدلالی رجعت، مکلف بودن رجعتکنندگان، پاسخگوئی از اشکال تناسخ در صورت رجعت، سازگاری رجعت با تکمیل رزق و پایان أجل، توبه نمودن کافران محض در زمان رجعت و سازگاری رجعت با قیامت صغری. با وجود این، دیدگاه احسائی از جهات متعددی دچار کاستی است. قرار داشتن آموزه رجعت ذیل اصل امامت و معاد، حجیت اجماع در احکام شرعی نه اصول عقیدتی، مطرح شدن دوباره اشکال تناسخ به دلیل نیازمندی نفس به بدن و ناسازگاری بازگشت دوباره نفس ناطقه به بدن و عالم ماده با کامل شدن رزق، برپائی قیامت صغری در صورت مرگ و امکان توبه رجعتکنندگان از مهمترین اشکالات نظریه شیخ احمد احسائی در مورد آموزه رجعت هستند.
احسائی,رجعت,تکلیف,دنیا,تناسخ,توبه
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124793.html
https://pajmahdavi.sinaweb.net/article_124793_132b5d0539fdef127b90d6555a37fdcd.pdf